Küresel ölçekte en büyük sorunlardan biri olan kuraklık, günümüzde hayatın her aşamasını etkilemektedir.
Etki derecesi, süresi ve zamanını kestirmek son derece güç olan kuraklık, ceviz çok su isteyen bir meyve olduğu için üreticiyi de büyük sıkıntıya sokuyor. Ceviz Üreticileri Derneği (CÜD) Eş Başkanı Ömer Ergüder, kuraklığın sadece ceviz için değil, tarım sektörü için de en büyük tehdit olduğunun altını çizerek, “Özellikle son yıllarda kuraklığın etkilerini çok şiddetli hissediyoruz. Üyelerimizin bahçelerinin bulunduğu bölgeler kuraklıktan büyük ölçüde etkilendi. Bu durum üyelerimizi de çok etkiledi. Kendi başımıza önlem almış olsak da durum endişe verici” dedi.
Kuraklık her kesimi olumsuz etkilese de tarıma etkileri çok daha fazladır. Bitki ve meyvelerin büyümesi kadar kökleri için de çok değerli olan su, hem verimi hem de kaliteli eserlerin oluşmasını etkileyen son derece kritik bir faktördür. Ceviz Üreticileri Derneği (CÜD) Eşbaşkanı Ömer Ergüder, son yıllarda kuraklığın etkilerini önemli ölçüde hissettiklerinin altını çizdi. Cevizin önemli miktarda su istediğini ve özellikle yaz aylarında su kullanımının kritik öneme sahip olduğuna değinen Ergüder, “Kış ve ilkbahar yağmurları bahçelerimiz ve topraklarımız için son derece önemlidir. Kuraklığa karşı alabileceğimiz önlemler arasında yaz aylarında bilinçli sulama yöntemlerinin kullanılması yer alıyor.
Ergüder, “Kuraklık ve iklim değişikliği sadece ceviz yetiştiriciliği için değil tüm tarım kolu için en büyük tehdit. Son 1-2 yıldır bunun etkilerini çok önemli bir şekilde hissediyoruz. Havza bazındaki su potansiyelinin tespit edilerek buna uygun bitki ve meyve yetiştiriciliğinin teşvik edilmesinde yarar vardır. Uygun olmayan bölgelerde yetişen yanlış eserler, su tüketimini artıracağı için kuraklıkla mücadelemizi tehdit edebilir. Yağışın az olduğu yaz aylarında özellikle ceviz çok su isteyen bir sanat eseri olduğu için su kullanımı kritiktir. Özellikle kış mevsimlerinde ve ilkbaharda yağan yağmurlar hem bahçelerimiz hem de topraklarımız için çok pahalıya mal oluyor. Maalesef kuraklıktan biz de nasibimizi aldık. Derneğimizin üyeleri yıllardır bahçelerinde damla sulama sistemi kullanmaktadır. Ayrıca birçok üyemizin göletleri bulunmakta ve bahçelerinin ihtiyacı olan su için bu alanlardan faydalanmaktadır. Dernek olarak birçok önlem aldık ancak bireysel olarak aldığımız tüm önlemlere ve çabalara rağmen durum biraz endişe verici” dedi.
YENİ CEVİZ BAHÇESİ YATIRIMLARI OLUMSUZ ETKİLENEBİLİR
Yaz aylarında damla sulama, göletler ve bilinçli su tüketiminin çok değerli olduğunun altını çizen Ergüder, “Susuzluğun ve kuraklığın artması, yeni ceviz bahçesi kurmak isteyen yatırımcıları olumsuz etkileyecek. Yeni yatırım yapmak isteyenlerin bölge seçimlerine dikkat etmelerini, kuraklık tehdidini göz önünde bulundurmalarını ve yatırımlarını iyi değerlendirmelerini tavsiye ederim. Halihazırda kurulmuş olan bahçe sahipleri de tüm bu kritik noktaları göz ardı etmeden adım atmalıdır.”
“AĞAÇLARIMIZIN SU İHTİYACINI ÖLÇÜYORUZ”
Ceviz Üreticileri Derneği üyesi May Ceviz’in sahibi Yusuf Yormazoğlu, bahçelerinin Bursa’nın Yenişehir ovasında yer aldığını söyledi. Bahçelerinde kapalı sulama sistemleri olduğunu belirten Yormazoğlu, şu bilgileri verdi:
“Kapalı sulama sistemlerimizde Uludağ’dan gelen derelerin bir kısmını toplayan Boğazköy’deki baraj gölünden faydalanıyoruz. Bursa ve Yenişehir ovalarında önemli bir kuraklık yaşanıyor. Uludağ’a şubatta ve Mart başında kar yağdı ve barajın doluluk oranı şu anda yüzde 70’lerde. Ağaçlarımızın su ihtiyacını büyüme süreci boyunca düzenli olarak ölçüyoruz. Türkiye, 2022 sonbaharından bu yana önemli bir kuraklık dönemi yaşıyor. Son altı ayda ülkemizin değerli bir bölümü olağanüstü bir kuraklık yaşadı. Ayrıca bu dönemde yeteri kadar kar olmaması ve alçak kesimlerde yeterince yağış olmaması da yaz mevsiminde suyumuzun yetersiz kalacağı anlamına gelmektedir. Bu tarihten sonra yağacak yağışların açığı kapatması maalesef mümkün değil. 2023 yılının su yetersizliği nedeniyle tarımsal verimin düşeceği, maliyetlerin artacağı, birçok iş için arzın azalacağı bir yıl olacağını tahmin ediyorum.”
“ALDIĞIMIZ TÜM ÖNLEMLERE RAĞMEN KUYULARIMIZDA YETERLİ SU DÜŞMÜYOR”
Uzunköprü Avrupa Tarımsal İşletmeler Müdürü Haşimcan Yazıcıoğlu, 2023 yılı öncesinde dönemsel kuraklıklar yaşamalarına rağmen ilk kez bu kadar kurak bir kış geçirdikleri bilgisini veren Yazıcıoğlu, şunları kaydetti:
“Kış döneminin sonuna gelmemize rağmen sulama göletlerimizde ne yazık ki yeterli su yok. Ağaçların yıllık su ihtiyacının yüzde 80’ini karşılayacak sulama göletleri kurarak kuraklığa karşı önlemlerimizi aldık. Ayrıca iki adet ruhsatlı derin kuyumuz var. Bütün bunlara rağmen göletlerimizde ve kuyularımızda yeterli su yok. Bölgenin en büyük nehri olan Meriç’in beslediği barajın bir an önce dolmasını ve tarım arazilerinin bir an önce tekrar kullanıma açılmasını bekliyoruz. Kuraklığın şiddetine göre farklı durumlarla karşılaşabiliriz. Kısa süreli kuraklıklar, en kurak yıl için mahsulün kalitesinde önemli bozulmalara yol açabilir. Daha uzun kuraklıklar, ağaçların stres faktörü nedeniyle hastalığa ve hasara karşı daha savunmasız hale gelmesine neden olabilir. Bu da önümüzdeki yıllarda geliştirme ve üretim verimini olumsuz etkileyebilir. Bu sayede en çok ceviz tüketen ülkelerden biri olan Türkiye, ithalatın önünü açabilir ve Türkiye kendi kendine yetmediği için çok daha yüksek fiyatlarla tüketiciyle buluşabilir.”
“SULAMA TAKVİYESİ YAPARAK SU KISITLAMASINI TOLERANS ETMEYE ÇALIŞIYORUZ”
Bahçeleri Konya ilinde bulunan Mesut Keyifli, “Bölgemiz coğrafya olarak uzun süredir kuraklık riski altında. 20-30 yıl önce 15-50 metrelerden yükselen sondaj suları, bugün neredeyse 150-250 metrelere kadar düştü. Yüzey sularının tükenmesi veya çok azalması, iklim krizi ile birlikte ceviz üretimini olumsuz etkileyecektir. Bahçelerimizin bulunduğu bölgede su yükü maalesef acı bir gerçektir. Yağmur ve kar suları dönemsel olarak faydalı olmakla birlikte yıllık bazda oldukça yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle derin kuyu sondajlarımızdan sulama desteği sağlayarak su kıtlığını tolere etmeye çalışıyoruz. Kuraklıkla baş edebilmek için bahçemizin farklı yerlerine derin kuyular açtık. Modern teknik tarım teknikleri kullanılarak bitkilerimizin optimum seviyede sulanması için gerekli altyapı yatırımlarını yaptık. Susuzluğun artması ülke genelinde üretimin azalmasına, kalitenin düşmesine ve eserin piyasa değerinin düşmesine neden olacaktır. Enflasyon nedeniyle girdi maliyetlerinin yarattığı zorluklar da kârsız çiftçilerimizin yatırımlarından birer birer kopmasına neden olabilir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
